Những Dấu Hiệu Cho Thấy Máy Khoan Của Bạn Sắp Hỏng – Đừng Bỏ Qua!

Máy khoan là công cụ không thể thiếu trong lĩnh vực cơ khí, xây dựng, DIY và sửa chữa gia đình. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, thiết bị này cũng có thể hao mòn và hư hỏng nếu không được kiểm tra và bảo dưỡng đúng cách. Nhiều người chỉ phát hiện máy gặp sự cố khi nó đã ngừng hoạt động hoàn toàn, gây ảnh hưởng đến tiến độ công việc và phát sinh chi phí sửa chữa không nhỏ.
Vậy làm thế nào để nhận biết sớm máy khoan sắp hỏng? Super MRO sẽ cùng bạn điểm qua 7 dấu hiệu cảnh báo quan trọng, giúp phát hiện sớm lỗi, can thiệp kịp thời và kéo dài tuổi thọ máy khoan hiệu quả.

Máy khoan hoạt động yếu dần, mất lực khoan

Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy máy khoan đang bắt đầu “xuống sức” sau thời gian sử dụng.

Nguyên nhân có thể bao gồm:

• Chổi than mòn hoặc tiếp xúc kém: Là nguyên nhân phổ biến khiến máy hoạt động yếu, do nguồn điện không truyền đủ vào động cơ.

• Rotor hoặc stator bị hư: Các cuộn dây bên trong bị cháy, chập có thể khiến động cơ quay yếu hoặc không quay.

• Pin yếu (đối với máy khoan dùng pin): Dung lượng pin sụt giảm sau nhiều lần sạc/xả.

• Bộ truyền động hao mòn: Khi bánh răng hoặc vòng bi bên trong mòn, lực quay giảm đi đáng kể.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra và thay chổi than nếu cần thiết.

• Đo lại điện áp đầu ra của pin hoặc nguồn điện nếu máy dùng điện.

• Nếu đã thay pin/chổi than mà máy vẫn yếu, nên đem máy đến kỹ thuật viên để kiểm tra cụm mô-tơ hoặc hộp số.

Mẹo nhỏ: Nếu máy yếu đột ngột sau khi sử dụng liên tục, hãy để máy nghỉ vài phút để nguội hoàn toàn trước khi kiểm tra – có thể máy bị quá nhiệt tạm thời.

Phát ra tiếng kêu lạ khi máy hoạt động

Khi máy khoan phát ra tiếng rít, lạch cạch, ù ù hoặc âm thanh bất thường khác, bạn cần kiểm tra ngay vì đây có thể là dấu hiệu của sự cố cơ khí bên trong.

Nguyên nhân thường gặp:

• Bi bạc mòn hoặc vỡ, gây lệch trục quay và tạo tiếng ồn.

• Bánh răng bị sứt, khô dầu mỡ khiến ma sát tăng, máy hoạt động không êm.

• Mũi khoan hoặc đầu kẹp bị lỏng, lệch tâm, tạo độ rung và tiếng va đập.

Cách xử lý:

• Định kỳ tra dầu mỡ cho bộ truyền động để giảm ma sát và tránh mài mòn.

• Kiểm tra và thay thế vòng bi, bánh răng nếu thấy có dấu hiệu mòn hoặc hư hỏng.

• Đảm bảo mũi khoan được lắp đúng tâm và siết chặt, ưu tiên dùng mũi khoan chất lượng tốt để giảm rung và tiếng ồn.

Mẹo nhỏ: Tiếng ồn bất thường là dấu hiệu sớm của nhiều lỗi nghiêm trọng – đừng bỏ qua nếu máy "than phiền" bằng âm thanh lạ.

Máy nóng lên bất thường dù sử dụng không lâu

Việc máy hơi ấm khi hoạt động là bình thường. Tuy nhiên, nếu chỉ dùng vài phút mà thân máy nóng ran, đó là dấu hiệu cảnh báo sớm cho tình trạng quá tải hoặc tản nhiệt kém.

Nguyên nhân có thể bao gồm:

• Quạt tản nhiệt yếu hoặc bị bụi bẩn bám kín, khiến nhiệt không thoát ra được.

• Chổi than tiếp xúc kém, gây tia lửa điện lớn và sinh nhiệt nhiều.

• Khoan vật liệu quá cứng hoặc sử dụng sai công suất, khiến động cơ luôn hoạt động ở mức tải cao.

Cách phòng tránh:

• Vệ sinh máy định kỳ, đặc biệt là khe hút và xả gió.

• Chọn đúng công suất máy tương ứng với loại vật liệu cần khoan.

• Tránh ép máy hoạt động liên tục quá lâu, nên để nghỉ 5–10 phút sau mỗi phiên sử dụng để máy được hạ nhiệt.

Gợi ý: Nếu quạt vẫn quay yếu dù đã vệ sinh, có thể mô-tơ hoặc ổ trục quạt đã yếu – cần mang máy đi kiểm tra sớm để tránh cháy cuộn.

Tia lửa lớn phát ra ở khu vực chổi than

Việc máy phát ra một ít tia lửa là hiện tượng bình thường khi chổi than tiếp xúc với cổ góp. Tuy nhiên, nếu tia lửa phát ra nhiều, có tia tóe mạnh, kèm theo mùi khét, đó là dấu hiệu nghiêm trọng – cảnh báo chổi than hoặc động cơ gặp sự cố.

Nguyên nhân thường gặp:

• Chổi than bị mòn, lắp lệch hoặc kẹt, gây tiếp xúc không ổn định với rotor.

• Rotor cháy xém, chập cuộn dây gây ra tia hồ quang lớn.

• Khe chổi than bám nhiều bụi kim loại, làm nhiễm bẩn điện áp và sinh tia lửa.

Cách xử lý và kiểm tra:

• Tháo nắp motor để kiểm tra tình trạng chổi than, thay mới nếu mòn không đều hoặc quá ngắn.

• Dùng đồng hồ vạn năng đo trở kháng giữa các cuộn dây rotor để phát hiện chập.

• Vệ sinh sạch khu vực chổi than bằng khí nén và bàn chải mềm để loại bỏ bụi bẩn kim loại.

Lưu ý: Nếu vẫn phát tia lửa mạnh sau khi đã thay chổi than, nên ngừng sử dụng và mang máy đến kỹ thuật viên – có thể rotor đã hỏng nặng.

Đầu khoan bị rung lắc, không giữ mũi khoan chắc chắn

Nếu mũi khoan bị lệch tâm, rung mạnh hoặc không thể siết chặt, rất có thể đầu cặp đã gặp trục trặc. Vấn đề này không chỉ làm giảm độ chính xác khi khoan mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây hư hỏng trục máy.

Nguyên nhân phổ biến:

• Đầu kẹp bị mòn ren, méo mó hoặc rơ lỏng, khiến mũi khoan không được giữ chắc.

• Mũi khoan không đúng chuẩn, không tương thích với đầu cặp.

• Trục quay bị cong nhẹ do va đập, khiến đầu mũi quay lệch trục gây rung mạnh.

Cách xử lý:

• Thay đầu kẹp mới nếu thấy dấu hiệu lỏng, mòn hoặc không ăn ren.

• Luôn sử dụng mũi khoan chất lượng, chuẩn kích thước phù hợp với đầu cặp.

• Tránh làm rơi máy hoặc va đập mạnh, đặc biệt là vùng đầu máy – vì trục bị cong rất khó phục hồi.

Lưu ý: Nếu hiện tượng rung lắc xảy ra ngay cả khi không lắp mũi khoan, bạn nên đem máy đi kiểm tra trục motor hoặc ổ trục bên trong.

Cò máy (công tắc) phản hồi chậm hoặc không đều

Nếu khi bóp cò máy không hoạt động ngay, hoặc tốc độ quay thay đổi thất thường, đây có thể là dấu hiệu công tắc gặp trục trặc – đặc biệt nguy hiểm với máy khoan điều tốc.

Dấu hiệu dễ nhận biết:

• Bóp cò máy phản hồi lúc nhanh lúc chậm, hoặc hoàn toàn không phản hồi.

• Tốc độ khoan bị giật, không ổn định, tăng giảm bất thường dù giữ cò đều tay.

Nguyên nhân có thể bao gồm:

• Oxy hóa hoặc bụi bám khiến tiếp điểm bên trong cò bị kém.

• Mạch điều khiển hỏng (đối với máy có điều tốc điện tử).

• Cò bị kẹt do rơi va đập mạnh, hoặc lò xo bên trong yếu đi.

Cách xử lý hiệu quả:

• Vệ sinh cò bằng bình xịt tiếp điểm, không dùng hóa chất mạnh có thể ăn mòn nhựa.

• Thay công tắc mới nếu đã cũ, mòn hoặc không còn độ nảy.

• Với máy có điều tốc điện tử, nên mang đến trung tâm kỹ thuật để kiểm tra mạch điều khiển, tránh tự tháo dễ làm hỏng bo mạch.

Lưu ý: Đừng chủ quan nếu cò chỉ hơi chập chờn – để lâu có thể gây chập cháy hoặc làm máy mất kiểm soát tốc độ khi đang sử dụng.

Máy không khởi động hoặc chỉ chạy khi lắc nhẹ

Tình trạng máy khoan không phản hồi khi bấm cò, nhưng lại hoạt động khi lắc nhẹ hoặc nghiêng máy, là dấu hiệu điển hình của hiện tượng chập chờn điện hoặc đứt mạch ngầm bên trong.

Nguyên nhân thường gặp:

• Đứt dây ngầm bên trong thân máy, đặc biệt ở khu vực cổ dây hoặc điểm xoay nhiều.

• Cò máy hoặc công tắc chập chờn, tiếp điểm không ổn định.

• Mối hàn bên trong motor bị bong tróc, khiến điện không dẫn ổn định.

Cách xử lý:

• Kiểm tra toàn bộ dây nguồn và dây pin, thay mới nếu có dấu hiệu đứt, gãy ngầm hoặc lỏng đầu.

• Mở thân máy kiểm tra các mối hàn – nếu thấy bong hoặc xỉn màu, nên hàn lại đúng kỹ thuật.

• Nếu bạn không rành về kỹ thuật điện, nên đưa đến thợ chuyên sửa máy điện cầm tay để tránh gây chập cháy.

Lưu ý: Không nên cố sử dụng máy trong tình trạng chập chờn, vì dễ làm cháy bo mạch hoặc gây nguy hiểm khi đang thi công.

Máy khoan cũng như bất kỳ thiết bị điện nào – càng sử dụng lâu, càng cần được kiểm tra và bảo dưỡng đúng cách. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu hỏng hóc không chỉ giúp bạn tránh gián đoạn công việc, mà còn giữ máy hoạt động bền bỉ, tiết kiệm chi phí sửa chữa về lâu dài.

Nếu bạn đang tìm kiếm máy khoan chính hãng, linh kiện thay thế chuẩn kỹ thuật hoặc cần tư vấn chuyên sâu, đừng ngần ngại liên hệ với Super MRO – đơn vị phân phối uy tín, giá tốt và luôn đồng hành cùng người dùng trong mọi dự án lớn nhỏ.

Bảo vệ thiết bị từ hôm nay – để hiệu suất làm việc của bạn luôn ở trạng thái tốt nhất!